Μεταδιδάκτορες στο έλεος του ΙΚΥ; Όχι, ευχαριστούμε.

**Οι μεταδιδακτορικοί Ερευνητές που είναι επιτυχόντες του β’ κύκλου υποτροφιών του ΙΚΥ συσπειρώνονται εδώ με σκοπό τη συνδιαμόρφωση επιστολής διαμαρτυρίας και τη συγκέντρωση υπογραφών για την άμεση άμεση ανάκληση του εν λόγω άρθρου καθώς και την διεκδίκηση βασικών εργατικών δικαιωμάτων (προστασία της μητρότητας κοκ).

Πριν από ένα περίπου μήνα ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα για τον δεύτερο κύκλο υποτροφιών του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) για μεταδιδακτορική έρευνα με τίτλο «Ενίσχυση Μεταδιδακτόρων ερευνητών/ερευνητριών – Β κύκλος». Αυτές τις μέρες η διαδικασία βρίσκεται στο στάδιο σύναψης συμβάσεων με όσους έχουν επιλεγεί. Ωστόσο το ΙΚΥ φαίνεται ότι στο παρά πέντε αλλάζει ουσιαστικά του όρους ανάληψης των υποτροφιών, δημιουργώντας σοβαρότατα ερωτήματα για την ίδια τη διαδικασία αλλά και αναδεικνύοντας με τον χαρακτηριστικότερο τρόπο τον αναλώσιμο χαρακτήρα των εργαζομένων στον χώρο της έρευνας.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη σχετική πρόσκληση [1] που δημοσιεύτηκε στις 22/5/2019 (αριθμ. ΚΥΑ 63241/Ζ1/19.04.2019, ΦΕΚ 1639/τ.Β’/13.05.2019 [2]) και συγκεκριμένα στο Κεφάλαιο Β’ αναφέρεται ότι:

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσοι πληρούν σωρευτικά τις παρακάτω προϋποθέσεις:

[…]

5. Έχουν εκπληρώσει όλες τις συμβατικές τους υποχρεώσεις που απορρέουν από τυχόν άλλη υποτροφία που έχουν λάβει οποτεδήποτε από το ΙΚΥ.

6. Δεν θα λαμβάνουν, κατά το χρονικό διάστημα που λαμβάνουν την παρούσα υποτροφία, οποιαδήποτε άλλη υποτροφία.

7. Δεν χρηματοδοτούνται και δεν θα χρηματοδοτηθούν για την προτεινόμενη μεταδιδακτορική έρευνα από οποιαδήποτε άλλη πηγή (δημόσια, ιδιωτική, ευρωπαϊκή, διεθνή) καθ’ όλη τη διάρκεια της υποτροφίας.

Ωστόσο, πριν μερικές μέρες σε mail που στάλθηκε προς τους επιλεγέντες, σχετικά με τη Διαδικασία Έναρξης Υποτροφίας, αναφέρεται το παρακάτω

Εφιστούμε την προσοχή σας στο άρθρο 5.7 σύμφωνα με το οποίο δεν είναι δυνατή η λήψη οποιασδήποτε άλλης υποτροφίας, οικονομικής ενίσχυσης και εν γένει χρηματοδότησης, ανεξαρτήτως του είδους της σύμβασης που συνάπτεται (υποτροφίας, παροχής έργου, εξαρτημένης εργασίας κ.λπ.), για την υλοποίηση έρευνας στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων/έργων ενώ επιτρέπεται μόνο η συμμετοχή σε προγράμματα παροχής αμιγώς διδακτικού ή κλινικού έργου για την απόκτηση ακαδημαϊκής εμπειρίας (απόφαση της 28ης/12.09.2019 Συν. του ΔΣ του ΙΚΥ). 

Συγκρίνοντας τους αρχικούς όρους της πρόσκλησης και τους όρους της απόφασης του Δ.Σ. του ΙΚΥ στις 12.09.2019, βλέπουμε ότι ενώ στην πρώτη περίπτωση αποκλείει τη χρηματοδότηση για την ίδια έρευνα από άλλη πηγή, στη δεύτερη αποκλείει οποιαδήποτε χρηματοδότηση από άλλη πηγή γενικά, συμπεριλαμβανομένης και της μερικής συμμετοχής σε κάποιο ερευνητικό έργο.

Πρόκειται για μια πολύ σημαντική αλλαγή των όρων, την οποία το Δ.Σ. του ΙΚΥ αποφάσισε να κάνει μετά την ημερομηνία λήξης της πρόσκλησης και ενημέρωσε τους επιλεγέντες υποτρόφους για αυτή την αλλαγή μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων!

Είναι προφανές ότι δημιουργούνται σοβαρότατα ερωτήματα για την ίδια τη διαβλητότητα της διαδικασίας, αφού ένας μεταδιδάκτορας που συμμετείχε σε κάποιο παράλληλο ερευνητικό πρόγραμμα ή είχε προγραμματίσει να συμμετέχει στο διάστημα που θα λάμβανε υποτροφία, πλέον θα πρέπει να επιλέξει τί από τα δύο θα κάνει και για τί από τα δύο θα χρηματοδοτηθεί. Αυτό φυσικά έχει και πολλές άλλες προεκτάσεις με χαρακτηριστικότερο το ζήτημα τη ασφάλισης. Στο ενδεχόμενο που ένας μεταδιδάκτορας «επιλέξει» να μη συμμετέχει σε κάποιο ερευνητικό πρόγραμμα ούτως ώστε να λάβει την υποτροφία, είτε δε θα έχει καθόλου ασφαλιστική κάλυψη αφού η ασφάλιση δεν προβλέπεται στο καθεστώς των υποτροφιών, είτε θα καταλήξει να καταφύγει στην αυτασφάλιση στην οποία θα επωμιστεί ο ίδιος ολόκληρο το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών.

Φυσικά, όσοι εργαζόμαστε στην έρευνα γνωρίζουμε καλά ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καν η δυνατότητα μιας επιλογής μεταξύ των δύο. Ο μεταδιδάκτορας ερευνητής θα οδηγηθεί αναπόφευκτα στο να συμμετέχει στο όποιο ερευνητικό πρόγραμμα, είτε με σύμβαση, είτε χωρίς, παρέχοντας απλήρωτη εργασία. 

Στο ΙΚΥ ως ίδρυμα μπορούμε να καταλογίσουμε πολλά άλλα, όπως:

α) την αντιμετώπιση των διδακτορικών διατριβών ως παραδοτέα υποχρεώνοντας τους υποψήφιους διδάκτορες σε έναν αγώνα δρόμου με αντίπαλο τον χρόνο να ολοκληρώσουν όπως-όπως την έρευνά τους για να μην υποχρεωθούν να επιστρέψουν ολόκληρο το ποσό των τροφείων που έχουν λάβει 

β) τις μεγάλες καθυστερήσεις σε καταβολές τροφείων, που μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να φτάνουν και τους 3 μήνες

γ) το να μη χορηγείται αναβολή στην υποτροφία σε συναδέλφισσες εγκύους, αφού κατά το ΙΚΥ η εγκυμοσύνη μπορεί να μην ερμηνευθεί ως λόγος ανωτέρας βίας (!!).

Ωστόσο, τα συγκεκριμένα ζητήματα δεν αποτελούν εξαιρέσεις και το ΙΚΥ δεν είναι μια μεμονωμένη περίπτωση «κακού» ιδρύματος. Αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα για το ίδιο το εργασιακό καθεστώς που ισχύει στον χώρο της έρευνας. Στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα όπως η σταθερή σχέση εργασίας, ο σταθερός μισθός και η κοινωνική ασφάλιση ή ακόμα και άδειες εγκυμοσύνης καταστρατηγούνται. Ο εργαζόμενος ερευνητής καλείται να βάλει «στη ζυγαριά» όλα του τα δικαιώματα και να επιλέξει ποιο είναι το ευνοϊκότερο καθεστώς και για τι θα δουλέψει τελικά τσάμπα.

Για εμάς, η εργασία με υποτροφία πρέπει να αναγνωρίζεται ως προϋπηρεσία και να έχει ασφάλιση. Παλεύουμε για σταθερή εργασία με αξιοπρεπείς όρους, ασφάλιση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και δικαιώματα. Δεν μας κάνουν χάρη, είμαστε εργαζόμενοι/ες και απαιτούμε να μας αντιμετωπίζουν ως τέτοιους/ες.

[1] https://www.iky.gr/el/upotrofies-gr/2014-12-12-12-09-42/espa-2014-2020-metadidaktoriko/2os-kyklos/item/download/5085_b52fd92a6339f102534658aaf39f44b5

[2] http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wFqnM3eAbJzrXdtvSoClrL8Tq6rbLkT5HRp6k5uE6xNduJInJ48_97uHrMts-zFzeyCiBSQOpYnT00MHhcXFRTsm3vjeoJFtQj5bddV73XqlSkU6GKClJ_WC8Dx7-D3zUE.