Έχει περάσει ήδη ένας μήνας από τη διευκρινιστική απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, με την οποία, μεταξύ άλλων, ανακοινώθηκε πως γίνεται πλήρης παύση της διεξαγωγής «εργαστηρίων και κλινικών ασκήσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων σπουδών α’ και β’ κύκλου, καθώς και η πρακτική άσκηση φοιτητών» και πως «δεν υφίσταται ανάγκη μετακίνησης των φοιτητών των Α.Ε.Ι., συμπεριλαμβανομένων των μεταπτυχιακών φοιτητών και των υποψήφιων διδακτόρων για τις ανάγκες των σπουδών τους». Μόνη εξαίρεση με δυνατότητα μετακίνησης όσοι-ες έχουν ενεργή σύμβαση με Ε.Λ.Κ.Ε. πανεπιστημίου.
Την επόμενη ημέρα, ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ στέλνει e-mail προς την πανεπιστημιακή κοινότητα για να ενημερώσει 1) για τα γεγονότα και 2) πως έχει έρθει σε επαφή με το Υπουργείο για διευθέτηση κατηγοριών των οποίων οι μετακινήσεις απαγορεύονται από τη διευκρινιστική απόφαση. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον όμως παρουσιάζει η δεύτερη παράγραφος της ανακοίνωσης αυτής, την οποία παραθέτουμε αυτούσια:
[δε δικαιούνται μέχρι στιγμής μετακίνηση οι] Υποψήφιοι Διδάκτορες και Μεταπτυχιακοί Φοιτητές οι οποίοι δεν έχουν σχέση εργασίας με τον ΕΛΚΕ αλλά πρέπει να μετακινηθούν προς τα τμήματα του ΕΚΠΑ για να μπορέσουν τουλάχιστον να συντηρήσουν τις καλλιέργειες ή τις εκτροφές των πειραματόζωών τους και στις οποίες στηρίζεται η ερευνητική τους εργασία. Επιπροσθέτως, εκτροφές ανώτερων οργανισμών (πχ. ποντίκια, ερπετά κτλ), δεν μπορούν να μείνουν χωρίς καθημερινή φροντίδα και σίτιση. Δεδομένου ότι στα περισσότερα Εργαστήρια υπάρχει σημαντική έλλειψη σε τεχνικό προσωπικό για τέτοιου είδους συντήρηση, το έργο αυτό αναλαμβάνουν συνήθως φοιτητές (Προπτυχιακοί και Μεταπτυχιακοί) σε συνεργασία με μέλη ΕΤΕΠ, ΕΔΙΠ και ΔΕΠ.
Αρχικά, γίνεται σαφής η προχειρότητα της απόφασης με την οποία παγώνουν οι διαδικασίες εντός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, σε βαθμό που δεν αναγνωρίζεται καν η ύπαρξη πειραμάτων και ερευνών που βρίσκονται σε εξέλιξη και δε μπορούν να «ανοιγοκλείνουν» κατά το δοκούν, όπως είναι επί παραδείγματι σχεδόν όλες οι ιατροβιολογικές έρευνες.
Επιπλέον, αναδεικνύεται η πολύ κυνική αντιμετώπιση όλων των κατηγοριών εκτός των συμβασιούχων σε προγράμματα ως «εκπαιδευόμενων», ακόμα και αν εκτελούν πραγματική εργασία όντες εργασιακά «αόρατοι», ή ακόμη και αν εργάζονται με κάποιες από τις πλείστες άλλες μορφές επισφαλούς εργασίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της αντιμετώπισης είναι οι υπότροφοι (ΙΚΥ, ΕΛΙΔΕΚ) και οι άμισθοι ΥΔ που παρότι μπορεί να επιτελούν καθαρά ερευνητικό έργο, μπήκαν αυτόματα στην κατηγορία των σπουδαστών μαζί με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές και δεν τους αναγνωρίζεται καμία ανάγκη να συνεχίσουν την έρευνά τους, η οποία (ειδικά στους τομείς των θετικών επιστημών και επιστημών μηχανικού) παγώνει για άγνωστο χρονικό διάστημα ή πετιέται στα σκουπίδια, ανάλογα με τη φύση των πειραμάτων.
Αυτή η κατάσταση έχει οδηγήσει μεγάλο κομμάτι των συναδέλφων μας να βρίσκονται στον αέρα, και είτε να μεταβαίνουν παράνομα στα εργαστήριά τους όταν αυτό επιβάλλεται από την έρευνά τους και τους επιβλέποντές τους είτε ακόμη και να τους απαγορεύεται (!) η μετάβαση στο χώρο εργασίας τους και μάλιστα με εντολή προέδρων σχολών!
Μαζί με αυτό έρχεται να προστεθεί και η δημόσια παραδοχή από μέρους του Πρύτανη του ΕΚΠΑ που λίγο-πολύ κοινοποιεί αυτό που ήδη γνωρίζαμε: πως προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί φοιτητές αναλαμβάνουν να καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες των ερευνητικών υποδομών της ερευνητικής διαδικασίας χωρίς κάποια κάλυψη.
Μετά από έναν ακόμη μήνα lockdown, οι μόνοι που έχουν πρόσβαση στο χώρο εργασίας τους είναι οι «μπλοκάκηδες» που μπορούν να εκδώσουν βεβαιώσεις μέσω του συστήματος Εργάνη και μόνο όσοι ΥΔ έχουν σύμβαση εργασίας ή έργου με προγράμματα των ΕΛΚΕ (σε πολλά ιδρύματα εκκρεμούσε και γι’ αυτούς ακόμη η υπογραφή βεβαιώσεων).
Η απαράδεκτη διαχείριση της πανδημίας και των υγειονομικών μέτρων από πλευράς κυβέρνησης και ιδρυμάτων έχει οδηγήσει στην επιβολή ανορθολογικών κριτηρίων για το ποιος θα έχει φυσική παρουσία και ποιος θα δουλεύει εξ’ αποστάσεως. Την στιγμή που αρκετοί συνάδελφοί μας στερούνται πρόσβασης και παραλύουν κάποια εργαστήρια, σε κάποια άλλα εργαστήρια οι επιβλέποντας πιέζουν για την παρουσία όλων των ΥΔ (νόμιμα ή παράνομα) προκειμένου να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις δραστηριότητές τους και χωρίς καμία μέριμνα για την προστασία όλων.
Μετά και την τελευταία ανακοίνωση για έναν ακόμη μήνα lockdown, αυτή η κατάσταση δεν πρέπει να συνεχιστεί άλλο!
Απαιτούμε:
- Δικαίωμα μετακίνησης όλων των ΥΔ στους χώρους εργασίας και έρευνάς τους, ενάντια στη λογική των μέτρων που καθιστά τους ερευνητές-τριες «2 ταχυτήτων».
- Δικαίωμα μετακίνησης για την ολοκλήρωση των πρακτικών και διπλωματικών, όπου αυτές μπορούν να υπόκεινται σε όρους διασφάλισης της υγείας των εκπαιδευομένων.
- Άμεσα μέτρα έκτακτης στήριξης για όλους-ες που αναγκάστηκαν να διακόψουν την εργασία τους εξαιτίας του lockdown.
- Παράταση των προθεσμιών παραδοτέων και προγραμμάτων. Οι απαγορεύσεις πρόσβασης στους χώρους εργασίας αφήνουν ερευνήτριες-ές έκθετους μπορούν να οδηγήσουν από καταγγελίες συμβάσεων έως και απώλειες υποτροφιών.
- Την αναγνώριση των μορφών εργασίας που λαμβάνουν χώρα “εν κρυπτώ” στο πανεπιστήμιο ως πραγματικής εργασίας που καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Πρόσληψη των εργαζομένων που μέχρι στιγμής τις καλύπτουν χωρίς καμία αποζημίωση, κάλυψη και προστασία.
- Οργάνωση της ζωής των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με όρους προστασίας των ανθρώπων εντός τους: μαζικά τεστ, χρήση της εκ περιτροπής εργασίας και της τηλεργασίας όπου αυτό είναι απαραίτητο, όροι και μέσα προστασίας για τους εργαζόμενους κάθε βαθμίδας.
- Σεβασμό στους όρους εργασίας: καμία ανοχή στη χρήση της τηλεργασίας ως δικαιολογία για την καταπάτηση του προσωπικού χρόνου των εργαζομένων.
- Λεφτά για την υγεία, την παιδεία και την έρευνα, όχι για την αστυνομία!
- Έρευνα με διαφανείς όρους, για τις ανάγκες της κοινωνίας!