Ενόψει της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΡΕΤΕ την Τετάρτη 15 Φλεβάρη στις 6.30 στο αμφιθέατρο ΝΑΒΟ της Ιατρικής Σχολής
Η παροχή επικουρικού διδακτικού έργου αποτελεί μια πάγια υποχρέωση για τους υποψήφιους διδάκτορες υπό το πρίσμα της απόκτησης διδακτικής εμπειρίας. Αυτό τουλάχιστον είναι το αφήγημα από πλευράς των διοικήσεων των ιδρυμάτων και του Υπουργείου. Στην πραγματικότητα όμως, το επικουρικό έργο καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες των ιδρυμάτων με φθηνό, κακοπληρωμένο ή και απλήρωτο δυναμικό, υποκαθιστώντας οργανικές θέσεις μόνιμου και εξειδικευμένου διδακτικού προσωπικού. Γι’ αυτό φέρουν ευθύνες τόσο οι διοικήσεις των ιδρυμάτων που αντιμετωπίζουν τους υποψήφιους διδάκτορες ως το “εύκολο θύμα” αλλά κυρίως το υπουργείο που δε χρηματοδοτεί επαρκώς τα ιδρύματα. Το επικουρικό έργο έχει πολλές διαφορετικές εκδοχές αλλά ο πυρήνας της λογικής είναι ακριβώς ο ίδιος.
- Έχουμε το «κανονικό επικουρικό έργο», όπου προβλέπονται κάποιες ώρες επικουρικής διδασκαλίας. Σε κάποιες περιπτώσεις (ΕΜΠ, ΟΠΑ, ΑΠΘ, ΔΠΘ, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ιόνιο Πανεπιστήμιο), αυτό καλύπτεται από συμβάσεις (που ορίζονται από τις ΚΥΑ) με το εξευτελιστικό ωρομίσθιο των 8 ευρώ (μικτά) και χωρίς να καλύπτονται οι επιπλέον ώρες προετοιμασίας των εργαστηριακών ασκήσεων. Ωστόσο, υπάρχουν ιδρύματα όπως το ΕΚΠΑ και το ΓΠΑ που δεν καλύπτονται από κονδύλι (ξεκάθαρα λόγω επιλογής των ιδρυμάτων). Δηλαδή οι συνάδελφοι/ισσες όταν παρέχουν επικουρικό μένουν κατά κανόνα απλήρωτοι.
- Στο παραπάνω έρχονται να προστεθούν και οι ανταποδοτικές υποτροφίες μέσω των προγραμμάτων απόκτησης διδακτικής εμπειρίας, τα οποία χρηματοδοτούνται μέσω ΕΣΠΑ και προβλέπουν κάλυψη συγκεκριμένων ωρών διδασκαλίας (160 ώρες/εξάμηνο επιμερισμένες σε 2 μαθήματα) σε προπτυχιακά μαθήματα.
- Υπάρχει ακόμα ο θεσμός του ακαδημαϊκού υποτρόφου με επίσης εξευτελιστικά ποσά που δεν ανταποκρίνονται σε καμία περίπτωση στο παραγόμενο έργο.
- Δε λείπουν και περιπτώσεις προκηρύξεων για διδακτικό έργο, ακόμα και σε μεταδιδάκτορες, χωρίς να προβλέπεται καμία χρηματική αποζημίωση! (βλ. Πολιτικοί Μηχανικοί ΕΜΠ).
Υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα συναδέλφων/ισσών που έμειναν απλήρωτοι/ες και εκτός σύμβασης:
- Στο Πανεπιστήμιο Πάτρας, συνάδελφοι/ισσες παρείχαν για μήνες επικουρικό έργο χωρίς σύμβαση επειδή δεν είχε εκδοθεί η αντίστοιχη ΚΥΑ με ευθύνη της διοίκησης. Αυτό συνεπάγεται ότι θα αποζημιωθούν για πολύ λιγότερες ώρες από αυτές τις οποίες εργάστηκαν! Δεδομένων αυτών τον προβλημάτων, το παράρτημα του Σωματείου μας στην Πάτρα κινητοποιείται στην κατεύθυνση μιας συνολικής και μόνιμης διευθέτησης αυτού του θέματος.
- Στο ΕΜΠ, είναι συνήθης πρακτική να γίνεται κατάχρηση των συμβάσεων επικουρικού έργου και δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ΥΔ αναλαμβάνουν παράτυπα μέχρι και αυτοδύναμη διδασκαλία, χωρίς φυσικά να αμείβονται ανάλογα και να αναγνωρίζεται ως τέτοια, με συνέπεια οι αμειβόμενες ώρες να μην αντιπροσωπεύουν τις πραγματικές. Συγκεκριμένα, οι συμβάσεις του περασμένου χειμερινού εξαμήνου έληξαν στις 22/12/2022, με συνέπεια οι συνάδελφοι/ισσες να συνεχίζουν να δουλεύουν μετά το πέρας αυτής της ημερομηνίας και ως το τέλος του εξαμήνου (μαθήματα, εξεταστική κτλ) χωρίς σύμβαση (απλήρωτοι και ανασφάλιστοι). Την ίδια στιγμή, οι συμβάσεις για το εαρινό εξάμηνο του 2023 θα υπογραφούν 3 μήνες αργότερα, με ότι συνεπάγεται αυτό για τις χαμένες ώρες!
- Μια ακόμα ακραία περίπτωση είναι οι εξοντωτικές εξεταστικές του ΟΠΑ, στις οποίες δεν είναι καθόλου απίθανο να ζητείται από τους/τις ΥΔ να κάνουν πάνω από 20 ώρες επιτήρηση παντελώς αμισθί. Δε μιλάμε για λίγες ώρες έκτακτου επικουρικού έργου (όπως σιωπηρά υποδηλώνουν οι εσωτερικοί κανονισμοί των ιδρυμάτων), αλλά για περίπου μισή εργασιακή εβδομάδα υποχρεωτική και απλήρωτη εργασία η οποία είναι διάσπαρτη σε πάνω από 10 ημέρες για ότι αυτό συνεπάγεται για τις δεύτερες δουλειές που πολλοί/ές συνάδελφοι/ισσες έχουν.
Αυτά τα καθεστώτα παροχής επικουρικού έργου δεν είναι απλά απαράδεκτα για λόγους που αφορούν τα δεδουλευμένα μας. Το θέμα αγγίζει μια σειρά από σοβαρά ζητήματα τα οποία ταλανίζουν τον κλάδο μας και εμάς ως εργαζόμενους σε αυτόν, όπως η ανασφάλιστη εργασία, η μη αναγνώριση προϋπηρεσίας (παρά ως καθεστώς υποτροφίας/αριστείας στην καλύτερη) αλλά τελικά και η μη αναγνώριση της εργασίας μας την ίδια τη στιγμή την οποία αυτή συντελείται. Τι θα γίνει αν συμβεί κάποιο ατύχημα σε κάποιο συνάδελφο την ώρα ενός εργαστηρίου ή μιας εξέτασης στις κακοσυντηρημένες και επικίνδυνες αίθουσες των ιδρυμάτων (βλ. μόνο τον τελευταίο μήνα τα γεγονότα σε ΕΜΠ και Παν. Πατρών); Θα αναγνωριστεί αυτό το ατύχημα ως εργατικό; Θα καλυφθεί ο συνάδελφος ή συναδέλφισσα ως οφείλεται από το πλαίσιο των εργασιακών νόμων;
Ως εδώ! Ποιο «άριστο» και «σύγχρονο» Πανεπιστήμιο καλύπτει πάγιες και διαρκείς του ανάγκες σε διδασκαλία με την τσάμπα, ανασφάλιστη, μη-αναγνωρισμένη και κακώς αμειβόμενη εργασία; Από πότε τα πανεπιστήμια έχουν γίνει σύγχρονα σκλαβοπάζαρα των εργαζομένων εντός τους; Δε γίνεται να γινόμαστε «μπαλάκι» μεταξύ Τμημάτων-διοίκησης-ΕΛΚΕ-Υπουργείου για τη διεκδίκηση των δεδουλευμένων μας! Είναι προφανές πως είμαστε απαραίτητοι/ες και χωρίς εμάς δεν μπορεί να κινηθεί ούτε η εκπαιδευτική διαδικασία ούτε να γίνουν τα παραδοτέα στα διάφορα προγράμματα! Αν συνεχίσει αυτή η κατάσταση δε θα αργήσει η μέρα που οι ΥΔ και οι μεταδιδάκτορες δε θα ανοίξουν τα εργαστήρια τους, δε θα κάνουν μάθημα, δε θα παραστούν στις εξεταστικές.
- Ενιαία αντιμετώπιση του επικουρικού έργου πανελλαδικά, και όχι ειδικές συνθήκες ανά ίδρυμα.
- Συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου για το επικουρικό έργο (και όχι συμβάσεις ανάθεσης έργου) που θα καλύπτουν όλο το έτος διεξαγωγής του επικουρικού. Καμία ανάθεση μαθημάτων χωρίς να καλύπτεται από σχετική σύμβαση.
- Τακτικό κονδύλι από το υπουργείο πολυετούς διάρκειας που θα καλύπτει όλες τις πραγματικές ώρες επικουρικού έργου. Συμβάσεις έγκαιρα προϋπολογισμένες και με πρόβλεψη για έγκαιρη υπογραφή.
- Ειδική μέριμνα για μέτρα προστασίας και την απαραίτητη ασφάλιση σε συναδέλφους που εκτίθενται σε ανθυγιεινές συνθήκες, με ευθύνη του πανεπιστημίου.
- Κατάργηση του σημερινού «επικουρικού διδακτικού έργου», του θεσμού του «πανεπιστημιακού υποτρόφου» και των προγραμμάτων απόκτησης διδακτικής εμπειρίας που έρχονται να καλύψουν πάγια διδακτικά κενά. Αντί αυτού, να γίνουν προσλήψεις σε εξειδικευμένο διδακτικό και εργαστηριακό προσωπικό. Οι διδακτικές ανάγκες των ιδρυμάτων δεν μπορούν να καλυφθούν με πρόσθετο επικουρικό διδακτικό έργο και υποτροφίες-χαρτζιλίκι σε ΥΔ και μεταπτυχιακούς φοιτητές.
- Αξιοπρεπείς αμοιβές, όπως αρμόζει σε διδασκαλία ή εργαστηριακή επίβλεψη πανεπιστημιακού επιπέδου, και όχι το εξευτελιστικό 8 ευρώ/ώρα! Για κάθε ώρα εργαστηρίου/φροντιστηρίου, να πληρωνόμαστε άλλη μια ώρα για την προετοιμασία και την εξέταση και επιπλέον άλλα τόσα ανά δύο ώρες επικουρικής εργασίας για κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών!
- Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στον Κλάδο της Έρευνας με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα
Με βάση όλα τα παραπάνω προβλήματα τα οποία απορρέουν αλλά και ενισχύουν τη γενικότερη υποβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, και βλέποντας τη διεκδίκηση της πληρωμής του επικουρικού έργου υπό τη σκοπιά την υπογραφής ΣΣΕ στο κλάδο της έρευνας, καλούμε τους συναδέλφους/ισσες στη Γενική Συνέλευση του Πανελλαδικού Σωματείου στην Έρευνα και την Τριτοβάθμια εκπαίδευση (ΣΕΡΕΤΕ) στις 15/2 στις 6.30 (αμφιθέατρο ΝΑΒΟ, Ιατρική Σχολή) να ανοίξουμε τη συζήτηση για το επικουρικό έργο και να αποφασίσουμε τις δράσεις μας.