Μία ακόμη ακαδημαϊκή χρονιά ξεκίνησε με την εφαρμογή του προγράμματος Απόκτησης Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας για εκατοντάδες συναδέλφους και συναδέλφισσες. Το ύψος της χρηματοδότησης που εγκρίθηκε (24,5 εκατ. ευρώ για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος) αντιστοιχεί σε 1300 θέσεις διδασκαλίας νέων επιστημόνων στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας. Από την ίδια την πρόσκληση είναι προφανές πως διαιωνίζεται η κατάσταση τραγικής υποστελέχωσης των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων με αναποτελεσματικές τακτικές που θυσιάζουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες των ιδρυμάτων αλλά και τα εργασιακά δικαιώματα των συναδέλφων στο βωμό της εμπορευματοποίησης και διάλυσης της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Με το νόμο Κεραμέως (ν. 4957/2022), ενοποιούνται όλες οι προηγούμενες κατηγορίες διδακτικού προσωπικού (πρώην «407» κ.α.) στο καθεστώς των εντεταλμένων διδασκόντων, μεγεθύνοντας το δυναμικό που καλύπτει με επισφαλής συνθήκες εργασίας τις διδακτικές ανάγκες ιδρυμάτων.
Το πρόγραμμα απόκτησης ακαδημαϊκής εμπειρίας μετρά ήδη κάποια χρόνια εφαρμογής. Όλο αυτό το διάστημα το σωματείο μας μετρά πλήθος καταγγελιών που αποδεικνύουν πως όχι μόνο δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι του προγράμματος (αναβάθμιση δεξιοτήτων, διευκόλυνση μεταβάσεων σταδιοδρομίας και ανάπτυξης της επαγγελματικής κινητικότητας των ωφελούμενων, αλλά και η ενίσχυση των προγραμμάτων και του διδακτικού προσωπικού των Ιδρυμάτων, Νίκος Παπαθανάσης υφ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών 29/08/2025), αλλά αντίθετα λειτουργεί σαν άλλοθι για να προχωρήσει η πολιτική εμπορευματοποίησης και διάλυσης της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, της αναδιάρθρωσης-κλεισίματος τμημάτων και της δημιουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων που διακαώς επιθυμεί η κυβέρνηση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα για τα αδιέξοδα της συγκεκριμένης δράσης είναι η εφαρμογή του προγράμματος στο τρέχον εξάμηνο στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Βρισκόμαστε στα τέλη του Νοέμβρη και ακόμα δεν έχουν υπογραφεί συμβάσεις εργασίας για τους συναδέλφους που έχουν προσληφθεί, με αποτέλεσμα οι παραδόσεις των μαθημάτων να μην έχουν καν ξεκινήσει σε πολλά τμήματα. Σε προηγούμενη φάση, δεκάδες αιτήσεις νέων επιστημόνων απορρίφθηκαν για λόγους γραφειοκρατικούς και αδικαιολόγητους, που δεν συναντώνται σε κανένα άλλο πανεπιστήμιο της χώρας, αφήνοντας διδακτικά κενά και δεκάδες συναδέλφους/ισσες ακάλυπτους. Αυτά προστίθενται σε μια παγιωμένη συνθήκη όπου προτείνονται συμβάσεις προς υπογραφή στους συναδέλφους που περιέχουν αντεργατικές διατάξεις (π.χ. μονομερούς λύσης της σύμβασης από τον εργοδότη ή μείωσης των αποδοχών σε έκτακτες περιπτώσεις όπως οι εκτεταμένες καταλήψεις), ενώ δεν υπάρχει καμία μέριμνα για την τακτική μηνιαία πληρωμή των συναδέλφων καθώς λαμβάνουν το σύνολο της αποζημίωσης τους στο τέλος του εξαμήνου ενώ ταυτόχρονα καλούνται να μετακομίσουν σε άλλη πόλη και να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης. Είναι τραγικό πως συνάδελφοι είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν έργο στις επαναληπτικές εξεταστικές περιόδους χωρίς να καλύπτονται από σύμβαση εργασίας.
Το παράδειγμα του Πανεπιστημίου Πατρών δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά σκιαγραφεί το πλαίσιο πρωτόγνωρης επισφάλειας στα πανεπιστημιακά ιδρύματα της χώρας και ανασφάλιστης – μαύρης εργασίας. Οι αντιφάσεις των προκηρύξεων και οι αυθαιρεσίες είναι εξόφθαλμες με τη Διαχειριστική αρχή, τους ΕΛΚΕ και τα ιδρύματα να μεταφράζουν την εργατική νομοθεσία κατά το δοκούν. Εν τέλει διδάσκοντες και διδακτικές ανάγκες αντιμετωπίζονται ως θέσεις σε ένα φύλλο Excel που καλούνται να πληρωθούν με τυπικούς-γραφειοκρατικούς όρους, από διοικήσεις που φαίνονται να αδιαφορούν για το πραγματικό εκπαιδευτικό έργο που λαμβάνει χώρα στο πανεπιστήμιο. Το πρόγραμμα «Απόκτησης Ακαδημαϊκής Εμπειρίας» εν τέλει λειτουργεί ως μηχανισμός ανακύκλωσης της ανεργίας και συγκάλυψης της υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης των ιδρυμάτων, με την σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ανακύκλωση της επισφάλειας των διδασκόντων/ουσων δεν είναι παρά ένα τέχνασμα, που δε μπορεί να κρύψει τη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση διάλυσης του δημόσιου Πανεπιστήμιου! Με βασικό μας αίτημα την κατάργηση των πολιτικών που επιβάλλουν επισφαλείς σχέσεις εργασίας και διαλύουν τη δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση παλεύουμε για δικαίωμα στη μόνιμη και σταθερή εργασία με υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στην έρευνα και τη διδασκαλία καθώς και για την άμεση βελτίωση των συνθηκών εργασίας των εντεταλμένων διδασκόντων/ουσων και την κάλυψη όλων των αναγκών των συναδέλφων και συναδελφισσών μας!
Διεκδικούμε εδώ και τώρα άμεση προκήρυξη όλων απαραίτητων μόνιμων θέσεων για να καλυφθούν τα κενά διδασκαλίας στα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Να μην κλείσει συγχωνευθεί κανένα πανεπιστημιακό τμήμα, γενναία αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης στα πανεπιστημιακά ιδρύματα. Ακύρωση/ανατροπής των πολιτικών κυβερνήσεων-ΕΕ μετατροπής των πανεπιστημίων σε αυτοχρηματοδοτούμενα επιχειρηματικά κέντρα.
Για την διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος Ακαδημαϊκής Εμπειρίας για το τρέχον και το επόμενο ακαδημαϊκό έτος διεκδικούμε:
- Ενιαία και έγκαιρη προδημοσίευση προκηρύξεων της πράξης «Απόκτησης Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας» που θα ορίζει μισθό, ωράριο, χρονική διάρκεια, ασφάλιση, ενιαία για όλα τα πανεπιστημιακά ιδρύματα ανά έτος. Όχι στην διαφοροποίηση των προκηρύξεων και των προαπαιτούμενων ανά ίδρυμα.
- Υπογραφή ετήσιων συμβάσεων εργασίας που θα καλύπτουν εμπρόθεσμα το σύνολο του χρόνου εργασίας των συναδέλφων.
- Πρόβλεψη για σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ) για όσους συναδέλφους το επιθυμούν.
- Μηνιαία καταβολή των δεδουλευμένων.
- Αφαίρεση όλων των αντεργατικών διατάξεων στις προκηρύξεις. Καμία μεταβολή της μισθοδοσίας για λόγους ανωτέρας βίας ή καθυστέρησης στην υπογραφή συμβάσεων. Άνω όριο έξι ωρών διδασκαλίας την εβδομάδα.
- Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στην Έρευνα και τη Διδασκαλία.